Co-ouderschap

Voor homo mannen met een kinderwens is het moeilijk om je kinderwens te realiseren. Draagmoederschap, adoptie en co-ouderschap zijn in principe mogelijkheden om hieraan vorm te geven. Echter, bemiddeling in commercieel draagmoederschap is in Nederland bij wet verboden en het is vaak een kostbare zaak om zelf een kind uit het buitenland te adopteren. Daarnaast worden de meeste kinderen geadopteerd uit het buitenland en dit is enkel bedoeld voor heterostellen en alleenstaanden.

Voor Nederlandse homoseksuele mannen met een kinderwens is gezamenlijk ouderschap dan ook een voor de hand liggende optie. Door sperma te doneren aan een lesbisch stel (of aan een alleenstaande lesbische of heteroseksuele vrouw) wordt de opvoeding in een co-ouderschapconstructie met de moeder(s) van het kind gedeeld. Vermoedelijk kiezen steeds meer lesbische vrouwen voor co-ouderschap omdat het aantal spermadonoren dat zich bij ziekenhuizen en klinieken aanmeldt, aanzienlijk is teruggelopen. Sinds 1 juni 2004 is het namelijk niet meer mogelijk om een anonieme donor te zijn. Het vermoeden is dat veel lesbische vrouwen met een kinderwens de lange wachtlijsten ontlopen door zelf naar een zaaddonor te zoeken.

• Verdeling co-ouderschap

Bij co-ouderschap zal het kind zowel bij de moeder(s) als bij de vader(s) wonen. Dit kan een 50/50 verdeling zijn maar andere verdelingen zijn ook mogelijk. Bijvoorbeeld dat het kind alleen in vakanties en/of weekenden bij de vaders zal wonen. Bij een beperkte vaderrol zonder opvoedende rol heeft het kind vanaf de geboorte contact met de donor, maar het woont er niet. Ook hierin zijn natuurlijk weer verschillende opties; wel of geen regelmatig contact, en belangrijker nog wel of niet erkend door de donor. Er zitten diverse voordelen aan een co-ouderschap, je kunt namelijk de zorg(en) en kosten delen. Tevens krijgt je kind meerdere mensen die zoveel van hem/haar houden als alleen een ouder dat kan. Het krijgt meer persoonlijkheden aan wie het zich kan spiegelen, twee gezinnen met verschillende manieren van leven en denken, twee ouders/ouderparen met verschillende talenten en tekortkomingen. Wanneer men dicht bij elkaar in de buurt woont kan het kind eenvoudig en later ook zelfstandig op eigen initiatief tussen de huizen heen en weer pendelen.

• Maak duidelijke afspraken

Er zijn echter niet alleen maar voordelen aan deze constructie. Zo is er een onzekerheid omtrent het eventuele veranderen van de gevoelens en situatie ten opzichte van elkaar en het kind. Het is hierdoor belangrijk om realistische afspraken te maken. Wanneer de vader geen ouderlijk gezag krijgt, heeft hij volgens de wet vaak wel rechten en plichten ten aanzien van het kind, omdat hij een regelmatige omgang heeft. Er is in zo’n situatie namelijk sprake van 'family life'. Wees bereid om geregeld met elkaar om de tafel te zitten, om de afspraken aan te passen naar ieders tevredenheid. Leg de afspraken vast in een contract. Mocht je ooit onverhoopt voor de rechter staan, dan zal altijd het belang van het kind voorop staan. Echter, wanneer 'family life' in de praktijk ontstaat, zal de rechter dit vaak zwaarder wegen dan de afspraken die in het contract zijn opgenomen. Dit ook weer in het belang van het kind. Het is dus verstandig om niet teveel van de gemaakte afspraken af te wijken, en indien dit wel gebeurt, een nieuw contract op te stellen. Een ander positief gevolg van het opstellen van een contract is, dat je bij het opstellen van zo’n contract een hele hoop zaken met elkaar doorneemt. Zo krijgen jullie een goed beeld wat jullie willen en van elkaar verwachten.